ÖZET
Amaç: Servikal sitoloji 1940'lardan beri serviksin preinvaziv ve invaziv lezyonlarını tespit için kullanılan bir tarama yöntemidir. Her ne kadar birincil kullanım amacı atipik hücre tespiti ise de aynı zamanda enfeksiyöz ajanların tespitinde de önemli bir yeri vardır. Bu çalışmanın amacı Actinomyces kuşkusu uyandıran sıvı bazlı servikal "smear"lerde hücre bloğu yönteminin avantajlarından bahsetmek ve hücre bloğuna çalışılan histokimyasal boyamaların tanıyı kesinleştirmedeki önemine vurgu yapmaktır. Aynı zamanda Actinomyces tespit edilen hastaların klinik ve laboratuvar bulgularını, uygulanan tedavi yöntemlerini dokümante etmek. Gereç ve Yöntemler: Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Laboratuvarı'nda 1 Ocak 2009-1 Haziran 2010 tarihleri arasında incelenen toplam 4.500 adet servikal "smear"den Actinomyces benzeri mikroorganizma olarak tanımlanmış 50 hastaya ait "smear" ve hücre bloğu örnekleri retrospektif olarak değerlendirildi. Hücre bloklarına histokimyasal olarak Gram, PAS, Grocott-Gomori Metanamin Silver ve Ehrlich-Ziehl-Neelsen boyaları çalışıldı. Bulgular: Çalışmaya alınan olguların yaşları 24-60 yıl arasında değişmekte olup, ortalaması 39.80 ± 8.04 yıl idi. Olguların tamamında rahim içi araç mevcuttu. Ortalama rahim içi araç kullanım süresi 6.96 ± 5.2 yıl olarak tespit edildi. Servikal sitolojilerde ve hücre bloklarında Actinomyces mikroorganizmaları izlendi. Histokimyasal olarak Actinomyces mikroorganizmaları PAS, Gram, PAS, Grocott-Gomori Metanamin Silver ile boyandı. Ehrlich-Ziehl-Neelsen ile boyanma izlenmedi. Sonuç: Servikal sitolojileri değerlendirirken rahim içi araç kullanan kadınlarda Actinomyces varlığı açısından dikkatli olunmalıdır. Sıvı bazlı servikal sitolojilerde hücre bloğu ve hücre bloğunda histokimyasal incelemelerin yapılmasının kesin teşhis için patoloğun elini güçlendirebileceği düşünülmelidir.

ABSTRACT
Objective: The cervical cytology is used to detect preinvasive and invasive lesion of the cervix since 1940. However the primary purpose of cervical cytology is the detection of atypical cells it has important place detection of infectious agents. The purpose of this study is talk about the advantages of cell block method in liquid based cervical smears that evoke suspect of the presence of actinomyces microorganism and to emphasize the role of the histochemistry on the verifying the diagnosis. At the same time; another aim is to document the clinical and laboratory findings of the patients with detected actinomyces microorganism and also to reveal therapeutic methods. Material and Methods: In this study which is conducted in Medical Faculty of Fatih University Pathology Laboratory from January 1st 2009 to June 1st 2010 we have evaluated retrospectively cervical cytology and cell block specimens of 50 patients which have been diagnosed actinomyces like microorganism on their previous 4500 cervical cytology preparations. Histochemically Gram, PAS, Grocott-Gomori Metanamin Silver ve Ehrlich-Ziehl-Neelsen stains were applied to the cell blocks. Results: In this study the the avarage age of patient was 39.80 ± 8.04. All patients were wearing intrauterine device. The avarage intrauterine device usage time was 6.96 ± 5.2 years. In cervical cytologies and cell blocks Actinomyces microorganism was inspected. Histochemically Actinomyces microorganisms were stained with PAS, Grocott-Gomori Metanamin Silver and were Gram positive. There were no microorganisms stained with Ehrlich-Ziehl-Neelsen. Conclusion: When evaluating cervical cytology we must be careful about the presence of Actinomyces microorganism especially in women who are wearing intrauterine device. It has to be taken into account that in liquid based cervical cytology, to make an accurate diagnosis, cell block and histochemical investigation on cell block, augments the diagnosis power of the pathologist.