ÖZET
Amaç: Gebelik yaşı tayini amacıyla doğrudan Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanları tarafından uygulanan ultrasonografinin (US) güvenilirliğini saptamak. Kurum: Devlet Hastanesi, Beypazarı, Ankara Materyal ve Metod: İlk obstetrik US'leri 1. ve 2. trimesterlerde yapılmış olan, son adet tarihi (SAT) bilinmeyen 58 ve SAT bilinen 260 gebenin obstetrik kayıtları, ilk US'nin uygulandığı gebelik dönemlerine göre 3 grupta, retrospektif olarak değerlendirildi. 1. trimesterde başvuran gebelerde (1. grup; n= 144), tepe-taban uzunluğu (CRL), 2. trimesterlerin ilk yarısında başvuranlarda (2. grup; n= 87) biparietal çap (BPD), 2. trimesterin 2. yarısında (3. grup; n=87) ise femur uzunluğu (FL) esas alındı. US ile gebelik yaşı tayininin geçerliliğinin araştırılması amacıyla, SAT'leri bilinmeyen vakalar SAT'leri bilinen vakalarla; ilk US uygulamasında esas alınan ultrasonografik parametrelerin birbirlerine olan üstünlüklerinin ortaya konulması amacıyla da, gebelik haftalarına göre oluşturulan gruplar birbirleriyle doğumda ortalama gebelik süreleri ve yenidoğan ağırlıkları açısından karşılaştırıldı. "p< 0.05" istatistiksel açıdan anlamlı kabul edildi. Bulgular: SAT'leri bilinmeyen ve tahmini doğum tarihleri US ile hesaplanan 58 vakada doğumda ortalama gebelik süresi ve yenidoğan ağırlığı, SAT'leri US ile teyid edilen 260 vakadakinden farklı değildi (p> 0.05). Çalışma kapsamına alınan 318 gebenin tümü, gebelik sürelerinin US ile teyid veya tayin edildiği ilk başvuru haftalarına göre gruplara ayrılarak değerlendirildiklerinde de gruplar arasında doğumda ortalama gebelik süreleri veya yenidoğan ağırlıkları açısından anlamlı bir fark belirlenmedi (p> 0.05). Benzer bir değerlendirme sadece SAT'leri bilinen gebeler için uygulandığında da gruplar arasında fark saptanmazken (p> 0.05), SAT'leri bilinmeyenlerden gebelik yaşları BPD'ye göre hesaplananlarda (2. grup) doğumda ortalama gebelik süresi 1. ve 3. gruplardan anlamlı olarak farklı bulundu (p= 0.011 p= 0.005). Sonuç: Değerlendirmemiz neticesinde, SAT'lerini hatırlamayan gebelerde, gebelik yaşınını tayini amacıyla ilk iki trimesterde CRL, BPD ve FL ölçümlerine dayalı bir US incelemesinin direkt olarak bir obstetrisyen tarafından da güvenle uygulanabileceği sonucuna varıldı.

ABSTRACT
Objective: To investigate, when performed primarily by an obstetrician, the role of ultrasonography (US) in assigning gestational age. Instution: State Hospital, Beypazarı, Ankara. Materials and Methods: The obstetric records of 58 patients with uncertain, and 260 with definite dates of the last menstrual period. (LMP) were reviewed retrospectively in three groups, defined by gestational age periods at the time of the first obstetric US. The crown-rump length (CRL), the biparietal diameter (BPD) and the femur lenght (FL) were the basic parameters considered, in the first in the early second, and in the late second trimesters, respectively. The value of US in assigning gestational age was assessed by comparing the mean gestational ages at birth and infant birth weights in patients with uncertain and definite LMPs, whereas the relative values of the different parameters measured by US were investigated by means of the same comparisons in groups of patients defined by the parameters used. "p< 0.05" was accepted as significant. Results: The mean gestational age at birth and infant birth weight of the 58 patients with uncertain LMPs, in whom dates were assigned by US, did not differ from that of the 260 patients with definite dates (p> 0.05). When all 318 patients were grouped by gestational age periods at the time of the first US examination, and compared for mean gestational age at delivery or infant birth weight, no difference was observed favoring one US parameter over another (p> 0.05). While the same proposition held true in patients with definite dates (p> 0.05), the mean gestational age at delivery in patients with uncertain dates, in whom the gestational age was assigned by the BPD (2nd group) differed significantly from the 1st and 3rd groups (p= 0.011 and p= 0.005). Conclusion: It is concluded that US examinations performed primarly by an obstetrician, based on CRL, BPD or FL measurements during the first two trimesters of pregnancy, can be reliably used in assigning gestational age in patients with uncertain dates.