ÖZET
Amaç: Genel anestezi altında uygulanan çeşitli jinekolojik operasyonlardan sonra oluşabilecek bulantı ve kusmanın önlenmesinde preoperatif tek doz 4 mg ve 8 mg IV ondansentronun etkisinin araştırılması. Çalışmanın Yapıldığı Yer: Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum AD, Adana Materyel ve Metod: Bu çalışmaya, yaşları 18-65 arasında değişen 210 kadın hasta alınmıştır. Olguların hepsinde genel anestezi altında abdominal veya vaginal jinekolojik operasyonlar uygulanmıştır. Çalışma kapsamına alınan olgular rastgele üç gruba ayrılmış ve birinci gruba indüksiyondan hemen önce 4 mg ondansetron IV, ikinci gruba da 8 mg ondansetron IV verilmiş ve çalışma grupları oluşturulmuştur. Kontrol grubundaki olgulara ise aynı yöntemle 20 ml %0.9 SF verilmiştir. Tüm olgularda intravenöz anestetik teknik uygulanmıştır. Postoperatif 24 saatlik süre içinde olguların bulantı ve kusmaları değerlendirilmiştir. Bulantının değerlendirilmesinde 11 puanlık verbal bulantı skorlama sistemi kullanılmış ayrıca olguların kusma sayıları ve kusma için metoclopramid yapılan olgu sayısı kaydedilmiştir. Bulgular: Postoperatif bulantı ve kusmanın azaltılmasında preoperatif 4 mg IV ondansetronun plaseboya göre anlamlı bir farkı gösterilemezken, 8 mg IV ondansetron postoperatif emesisin önlenmesinde 4 mg.lık doza ve plaseboya göre önemli ölçüde başarılı bulunmuştur. Bulantı ve/veya kusma görülen olgu oranı plasebo grubunda %74.4 mg ondansetron grubunda %65 iken, 8 mg ondansetron grubunda %48'dir (p< 0.005). Postoperatif bulantı saptanan olguların bulantı-skor ortalamaları açısından gruplar arasındaki fark karşılaştırıldığında yine 8 mg ondansetron grubundaki skor diğerlerine göre anlamlı oranda düşüktür. Kusan olgulardaki kusma sayısı ortalamaları yönünden yapılan karşılaştırmada yine 8 mg ondansetron grubundaki azalma plasebo ve 4 mg. Ondansetron gruplarına göre istatistiksel olarak anlamlıdır (p< 0.05). Ondansetronun olası yan etkileri yönünden çalışma grupları ile plasebo grubu arasında yapılan karşılaştırmada, gruplar arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Sonuç: Major jinekolojik operasyonlarda, anesteziden hemen önce yapılan 8 mg. IV ondansetron, postoperatif bulantı ve kusmanın önlenmesinde etkili ve yan etkileri yönünden güvenilir bulunmuştur.

ABSTRACT
Objective: The efficacy and safety of ondansetron in preventing postoperative nausea and vomiting after major abdominal or vaginal gynecologic surgery was investigated. Institution: Çukurova Universtiy, Medical Faculty, Department of Obstetrcis and Gynecology, Adana. Material and Methods: Two hundred and ten patients whose ages ranged between 18-65 were enrolled in this study. All cases underwent major abdominal or vaginal gynecologic surgery. Patients were randomised into three groups and received either 4 or 8 mg. ondansetron or placebo IV., immediatelly prior to induction of anaesthesia. Nausea and vomiting were assessed during the 24 hours postoperative period. An eleven-point verbal scorring system was used to assess the severtiy of nausea. Furthermore, number of vomiting and number of cases who received another anti-emetic medication were also recorded. Findings: Ondansetron 8 mg, was found significantly more effective than placebo in preventing emesis over the 24 hour postoperative period. The rate of cases with postoperative emesis in the placebo and 4 mg ondansetron group was 74% and 65% respectively however it was 48% in the 8 mg and ondansetron group (p< 0.005). The incidence of nausea and/or vomiting, emesis scores, number of vomiting number of cases who received another anti-emetic medication were lesser in the ondansetron 8 mg. group than the placebo. The incidence of side-effects in ondansetron groups was the same as with placebo. Results: Pre-operative use of ondansetron 8 mg IV. for the prevention of postoperative nausea and vomiting after major abdominal or vaginal gynecologic surgery was found efficient and safe.