ÖZET
Amaç: Unipolar veya bipolar koter kullanılarak yapılan tüp ligasyonu işleminin 1. ve 6. ayda over histopatolojisi üzerine etkilerinin incelenmesi. Gereç ve Yöntemler: Otuz adet 3.5 aylık rat, rastgele 6 gruba ayrıldı. Grup 1: Laparatomi ve 1 ay sonra sol ooferektomi grubu, grup 2: Unipolar koter, grup 3: Bipolar koterle sol tüp ligasyonu yapılıp 1 ay sonra sol ooferektomi yapılan grup, grup 4: Laparatomi ve 6 ay sonra sol ooferektomi grubu, grup 5: Unipolar koter, grup 6: Bipolar koterle sol tüp ligasyonu yapılıp 6 ay sonra sol ooferektomi yapılan grup. Sol over örnekleri formaldehidle tespit edildi. Hematoksilen eozin ile boyanan preparatlarda primordial, primer, sekonder ve tersiyer foliküller sayıldı. Hepsi toplanarak over folikül rezervi saptandı. Corpus luteum içi anjiyogenezis varlığındaki gerileme incelendi. Ovaryan stromada fibrozis varlığı incelendi. Corpus luteum içi anjiyogenezisteki gerileme ve fibrozis varlığı için ordinal skala (yok= 0p, var= 1p, çok var= 2p) oluşturuldu. Grup 1-2-3, grup 4-5-6 karşılaştırıldı (yaş karşılaştırmalı gruplar). Ordinal veriler için Kruskall Wallis varyans analizi kullanıldı. p< 0.05 anlamlı kabul edildi. Bulgular: Grup 1-2-3, grup 4-5-6 ile karşılaştırıldığında tüm değerler benzer bulundu (p> 0.05, Kruskall Wallis test). Erken dönemde grup 2 ve 3'te grup 1'e göre anlamlı olmamakla birlikte corpus luteum içi anjiyogenezisteki gerilemede azalma, corpus luteum sayısında ise artış tespit edildi. Sonuç: Ratlarda unipolar veya bipolar koter kullanılarak yapılan tüp ligasyonu işlemi erken dönemde corpus luteumdaki anjiyogenezisteki gerilemede hafif bir azalma yaparken, corpus luteum sayısında hafif bir artışa neden olur. Geç dönemde bu değişiklikler de normale dönmektedir.

ABSTRACT
Objective: This study was performed to examine the effects of unipolar or bipolar cauter on the ovarian histopathology at the first and 6th months after tubal ligation. Material and Methods: 3.5 months old 30 rats were randomly divided into 6 groups. Group 1: Laparatomy and 1 month later left oopherectomy group, group 2: Unipolar cauter, group 3: Left tubal ligation by bipolar cauter via laparatomy and 1 month later left oopherectomy group, group 4: Laparatomy and 6 month later left oopherectomy group, group 5: Unipolar cauter, group 6: Left tubal ligation by bipolar cauter via laparatomy and 6 month later left oopherectomy group. Left ovary samples were fixated in formaldehyde. Primordial, primary, secondary and tertiary follicules were counted on the HE stained preparations. Ovarian reserve was determined by sum of all. Regression of angiogenesis in corpus luteum and ovarian stromal fibrosis was examined and ordinal scala was established for these two variables (no= 0p, exist= 1p, exist more than one= 2p). Group 1-2-3 were compared with group 4-5-6 (age compared groups). Kruskall wallis variance analysis was applied for ordinal data. p< 0.05 was acccepted as statistically significant. Results: Comparison of group 1-2-3 versus group 4-5-6 revealed similar results for all parameters (p> 0.05, Kruskall Wallis test). At early stages regression of angiogenesis and the increase in the number of corpus luteum were slightly higher in both of group 2 and 3 than group 1 but this was not statistically significant. Conclusion: Unipolar and bipolar coagulation for rats' tubal ligation leads to a slight regression of angiogenesis in corpus luteum, while increases the number of corpus luteum at early stage. However these changes return to normal at later stages.