ÖZET
Amaç: Bilateral salpenjektomi ve tubal ligasyonunun kemik kütlesi üzerine etkisinin bir sıçan modelinde incelenmesi. Gereç ve Yöntemler: Ağırlığı 200-250 g arasında değişen ve laporotomi uygulanan 48 dişi Wistar-albino sıçanı eşit olarak 3 gruba ayrıldı. İlk gruba, laporotomi dışında bir işlem uygulanmadı. İkinci gruba, Pomeroy tekniği ile tüp ligasyonu, 3. gruba bilateral salpenjektomi uygulandı. Lumbar vertebra ve femur boynundan alınan doku örnekleri analiz edilerek trabeküler kemik hacmi hesaplanmıştır. Trabeküler kemik hacmi 100 büyütmelik ışık mikroskobunda her sahada trabeküler kemik alanının total kemik alanına oranına göre hesaplandı. Gruplar arasındaki farkın ve korelasyonların analizi için Kruskal-Wallis testi uygulandı. Bulgular: Laparotomi, tüp ligasyonu ve salpenjektomi grupları arasında lumbar vertebra ve femur boynu total kemik hacmi değerleri açısından istatistiksel açıdan anlamlı bir fark bulunmadı (p= 0.119 vertebra için, p= 0.625 femur boynu için). Sonuç: Bulgularımız, tüp ligasyonu veya salpenjektomi sonrası osteopeni açısından kısa dönem bir risk olmadığını göstermektedir.

ABSTRACT
Objective: To evaluate the effects of bilateral salpingectomy and tubal ligation on bone mass, in a rat model. Material and Methods: Forty-eight female Wistar-albino rats weighing 200-250 g were divided equally into 3 groups underwent laparotomy, while no specific intervention was made to the 1. group. Bilateral tubal ligation by Pomeroy's technique, bilateral salpingectomy was done to the 2. and 3. groups, respectively. Tissue samples taken from lumbar vertebrae and femoral neck were analysed to find out trabecular bone volume (TBV) in these study groups. TBVs were calculated according to the ratio of trabecular bone area to total bone area in X100 power field microscope area for each slide. Statistically, Kruskal-Wallis test was performed to analyse differences and correlations between groups. Results: No statistical difference was found in TBV values of lumbar vertebra and femur neck in laporotomy, tubal ligation and salpingectomy groups (p= 0.119 for vertebrae, p= 0.625 for femur neck). Conclusion: Our findings suggest that tubal ligation or salpingectomy does not have an increased short term risk for osteopenia.