ÖZET
Amaç: Tibolon veya kombine oral hormon tedavisi alan obez, postmenopozal kadınlarda insulin duyarlılığının klinik homeostatic model kullanımıyla değerlendirilmesi. Gereç ve Yöntemler: Bu olgu kesitsel çalışmaya 85 obez, postmenopozal kadın alındı. 25 kadın tibolon, 33 olgu oral östrojen + progesteron kullanıyorken 27 olgu herhangi bir tedavi almıyordu. Bel, kalça, boy, vücut ağırlığı, kan basıncı, serum östradiolu, açlık insulini, glukoz ve lipit seviyeleri ölçüldü. Bel/kalça oranı ve beden kitle indeksi hesaplandı. İnsulin direnci için homeostatik model değerlendirme ve toplam beden yağ kitlesi için de biyoelektrik direnç analizi kullanıldı. Bulgular: Tibolon grubunda en düşük bel, bel/kalça oranı, sistolik kan basıncı ölcümü ve trigliserid düzeyleri gözlendi. Tedavi almayan kadınlarla karşılaştırıldıklarında tibolon alan kadınlar istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük yağ kitlesine ve yüksek yağsız beden kitlesine sahiptiler. Her iki tedavi grubunda homeostatik model değerleri kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşük bulundu. Toplam beden yağ kitlesi açlık insulini ve homeostatik model değerleri ile pozitif bir ilişki gösterirken; yağsız beden kitlesiyle ters orantılı bir bağlantıya sahipti. Östradiol ile yağsız beden kitlesi arasında pozitif bir ilişki olduğu gözlendi. Sonuç: İnsulin duyarlılığını hızlı bir biçimde değerlendirmek için kullanılan homeostatik model tibolon ve kombine oral hormon tedavisinin, hali hazırda yüksek insulin direncine yatkın olan obez, postmenopozal hastalarda insulin duyarlılığı üzerine olumsuz bir etki taşımadıklarını göstermiştir.

ABSTRACT
Objective: To elucidate insulin sensitivity with clinical use of homeostasis model assessment in obese, postmenopausal women receiving tibolone or combined oral hormone therapy. Material and Methods: In this cross-sectional study, 85 obese, postmenopausal women were enrolled. 25 women were receiving tibolone, 33 subjects were using oral estradiol (E2) (2 mg/day) + norethistheron acetate (NETA) (1 mg/day), and 27 subjects were not on treatment. Waist and hip circumferences, height, weight, blood pressure, serum estradiol, fasting insulin, glucose levels and lipid fractions were measured. Waist-hip ratio and body mass index were calculated. Homeostasis model assessment for insulin resistance and bioelectric impedance analyses for total body fat mass were used. Results: The lowest waist, waist/hip ratio, systolic blood pressure measurements, and triglyceride level were observed in tibolone group. Women receiving tibolone had significantly lower fat mass and higher fat-free mass in comparison with women not on treatment. Homeostasis model assessment was significantly lower in both treatment groups compared to control group. Total body fat mass positively correlated both with fasting insulin and homeostasis model assessment, whereas it was correlated inversely with fat-free mass. There was a positive relationship between fat-free mass and estradiol. Conclusions: Homeostasis model assessment, which can be used to evaluate insulin sensitivity quickly, revealed that tibolone and combined oral hormone therapy might have not any harmful effect on insulin sensitivity in obese, postmenopausal women who already have a tendency towards high insulin resistance.